Fuente: Auñamendi Eusko Entziklopedia
Nicolás Lecuona Nazabalen margo irudi bat.
Artista abangoardista, pintore, marrazkilari eta argazkilari gipuzkoarra, Ordizian jaioa 1913ko abenduaren 19an eta 1937ko ekainaren 11n hila.
Herriko albaitariaren zazpi seme-alaben artean zaharrena zen eta 17 urte zituela galdu zuen aita. Lehen mailako ikasketak amaitu zituenean, Donostiako Arte eta Lanbide Eskolara joan zen eta industria-diseinuari ekin zion. Jose Lagarderen eta Jose Campsen klaseetara joan zen. 1932an, 19 urte zituela, jaioterrian “Pintura industrial” titulupean erakusgai jarritako produkzio handia zuen. Donostiako San Telmo Museoa (zati bat) inauguratu zuen Euskal Pinturaren lehiaketan ere erakusketa egin zuen, Zuloaga, Salaberria eta Olasagastiren neurriko artistekin batera. Lecuonaren gaiak publizitatean, iragarkian, paskinean eta argazkian islatzen dira.
Ikasketak amaitu zituenean Ordiziara itzuli eta Florentino Mocoroa arkitektoarekin egin zuen lan. Le Corbusier-i jarraitzen zion estilo arrazionalista bereizgarri zuten etxebizitzen hainbat proiektu sinatu zituen. Euskal harremanak zabaldu eta sendotu egin zituen: alde batetik, Aizpurua arkitektoa eta, bestetik, Arratz Beheran eskaini zion Lauaxeta poeta. Lecuonaren produkzioa ugaritu eta heldu egin zen urte haietan, 1936ko maiatzeko fotomuntaketa-autorretratuan amaitu zuen sakontasun garrantzitsua hartuta, heriotza goiztiarraren lehen iragarpena izango zena eta horri 1937ko otsailekoak jarraitu zion, heriotza baino lau hilabete lehenagokoak. Europako giroan nabari den gerra-kutsua artistaren konposizioan eta, azkenean, bizitzan sartuko da. Nazionalek mobilizatuta Gipuzkoak galdu zuenean, bere bandoko bonbardaketak hil zuen ekainaren 11n, Fruiz inguruan (Bizkaia).
